หมวดที่ 5 

  สภาพแวดล้อมและความปลอดภัย 

หมวดที่ 5  สภาพแวดล้อมและความปลอดภัย


ตัวชี้วัด

 หลักฐานการตรวจประเมิน

5.1 อากาศในสำนักงาน 


5.1.1 การควบคุมมลพิษทางอากาศในสำนักงาน
(1) มีแผนการดูแลรักษา ได้แก่ เครื่องปรับอากาศ เครื่องถ่ายเอกสาร เครื่องพิมพ์เอกสาร (Printer) พรมปูพื้นห้อง (ขึ้นอยู่กับสำนักงาน)
(2) มีการกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบตาม แผนการดูแลรักษา
(3) มีการปฏิบัติตามแผนที่กำหนดในข้อ 1
(4) มีการควบคุมมลพิษทางอากาศจากการปฏิบัติในข้อ ๑
(5) การจัดวางเครื่องปริ้นเตอร์ เครื่องถ่ายเอกสารให้ห่างไกลผู้ปฏิบัติงาน
(6) การควบคุมควันไอเสียรถยนต์บริเวณสำนักงาน เช่น ติดป้ายดับเครื่องยนต์
(7) การป้องกันและกำจัดแมลงที่จะสร้างมลพิษทางอากาศภายในสำนักงาน (ถ้ามี)
(8) มีการสื่อสารหรือแจ้งให้ทราบถึงการเกิดมลพิษทางอากาศจากกิจกรรมต่างๆ เพื่อการเตรียมความพร้อมและระวังการได้รับอันตราย (สามารถพิจารณาจากเอกสารหรือภาพถ่าย เป็นหลักฐานประกอบ)

5.1.1 สถาบันได้มีการควบคุมมลพิษทางอากาศในสถาบัน ดังนี้
(1),(2) จัดให้มีแผนการดูแลรักษาเครื่องปรับอากาศ โดยงานอาคารสถานที่เป็นผู้รับผิดชอบในการดำเนินการและจัดจ้างผู้รับจ้าง
(1),(2) จัดให้มีแผนการดูแลรักษาเครื่องพิมพ์เอกสารโดยศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศเป็นผู้รับผิดชอบในการดำเนินการและจัดจ้างผู้รับจ้าง
(3) (4) การปฏิบัติตามแผนที่กำหนดในข้อ 1 และมีการควบคุมมลพิษอย่างเหมาะสม
(5) การจัดวางเครื่องถ่ายเอกสารที่อยู่นอกห้องปฏิบัติงาน
(6) มีการกำหนดจุดจอดรถที่ชัดเจนและอยู่ห่างไกลพื้นที่ปฏิบัติงาน
(7) มีการป้องกันและกำจัดแมลงที่จะสร้างมลพิษทางอากาศภายในสถาบัน
(8) มีการติดตั้งเครื่องวัดคุณภาพอากาศ โดยมีการสื่อสารหรือแจ้งให้ทราบถึงการเกิดมลพิษทางอากาศและการปฏิบัติตัวกรณีที่ระดับคุณภาพอากาสอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพ
- การควบคุมมลพิษทางอากาศของสถาบัน

- แผนการตรวจเช็คเครื่องปรับอากาศ

- แผนการตรวจเช็คเครื่องถ่ายเอกสาร

5.1.2 มีการรณรงค์ไม่สูบบุหรี่หรือมีการกำหนด พื้นที่สูบบุหรี่ที่เหมาะสมและปฏิบัติตามที่กำหนด
(1) มีการรณรงค์การไม่สูบบุหรี่
(2) มีการติดสัญลักษณ์เขตปลอดบุหรี่
(3) มีการติดสัญลักษณ์เขตสูบบุหรี่
(4) เขตสูบบุหรี่จะต้องไม่อยู่ในบริเวณที่ก่อให้เกิด ความเดือดร้อนรำคาญแก่ประชาชนที่อยู่บริเวณ ข้างเคียง ไม่อยู่ในบริเวณทางเข้า ออกของ สถานที่ที่ให้มีการคุ้มครองสุขภาพของผู้ไม่สูบบุหรี่ และไม่อยู่ในบริเวณที่เปิดเผยอันเป็นที่เห็นได้ชัดแก่ผู้มาใช้สถานที่นั้น
(5) ไม่พบการสูบบุหรี่ หรือก้นบุหรี่นอกเขตสูบบุหรี่

5.1.2 สถาบันได้ดำเนินการเผยเเพร่สื่อรณรงค์การไม่สูบบุหรี่ มีการกำหนดพื้นที่สูบบุหรี่ที่เป็นไปตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องและมีการตรวจพื้นที่ต่างๆเพื่อควบคุมไม่ให้มีการสูบบุหรี่นอกพื้นที่โดยเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย

- การรณรงค์ไม่สูบบุหรี่หรือมีการกำหนด พื้นที่สูบบุหรี่ที่เหมาะสมและปฏิบัติตามที่กำหนด

5.1.3 การจัดการมลพิษอากาศจากการก่อสร้าง ปรับปรุงอาคารหรืออื่นๆ ในสำนักงานที่ส่งผลต่อพนักงาน
(1) กำหนดมาตรการรองรับเพื่อจัดการมลพิษ อากาศจากการก่อสร้างปรับปรุงอาคาร
(2) ปฏิบัติตามมาตรการที่ได้กำหนดในข้อ(1) แนวทางการกำหนดมาตรการมีดังนี้
มีพื้นที่ทำงานสำรองให้กับพนักงานมีที่กั้นเพื่อกันมลพิษทางอากาศกระทบกับพนักงานหรือผู้ที่เกี่ยวข้องมีการสื่อสารหรือติดป้ายแจ้งเตือน เพื่อการเตรียมความพร้อมและระวังการได้รับอันตราย

5.1.3 สถาบันได้จัดให้มีคู่มือความปลอดภัยในการทำงานของผู้รับเหมา โดยมีการกำหนดให้พื้นที่ก่อสร้างจะต้องจัดให้มีรั้ว และทำกิจกรรม 5 ส. เพื่อลดมลพิษทางอากาศ รวมไปถึงให้มีการเเจ้งแผนการปฏิบัติงานล่วงหน้า เพื่อให้เกิดการบริหารจัดการภายในกรณีที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงมลพิษทางเสียงได้
- คู่มือความปลอดภัยในการทำงานของผู้รับเหมา

5.2 แสงในสำนักงาน
5.2.1 มีการตรวจวัดความเข้มของแสงสว่าง (โดยอุปกรณ์การตรวจวัดความเข้มแสงที่ได้มาตรฐาน) และดำเนินการแก้ไขตามที่มาตรฐานกำหนด
(1) มีการตรวจวัดความเข้มแสงประจำปีพร้อม แสดงหลักฐานผลการตรวจวัดแสงเฉพาะจุด ทำงานแลพื้นที่ทำงาน
(2) เครื่องวัดแสงจะต้องมีมาตรฐานและได้รับการสอบเทียบ (แสดงหลักฐานใบรับรอง)
(3) ผลการตรวจวัดจะต้องเป็นไปตามมาตรฐานกฎหมายกำหนด
(4) ผู้ที่ตรวจวัดความเข้มแสงจะต้องเป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด
5.2.1 สถาบันจัดให้มีการตรวจวัดความเข้มเเสงเป็นประจำทุกปี โดยผู้ตรวจวัด เครื่องมือ เเละวิธีการเป็นไปตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
-รายงานการตรวจวัดความเข้มเเสง
5.3 เสียง

5.3.1 การควบคุมมลพิษทางเสียงภายในอาคาร สำนักงาน
(1) กำหนดมาตรการรองรับเพื่อจัดการเสียงดังที่มาจากภายในสำนักงาน
(2) ปฏิบัติตามมาตรการที่ได้กำหนดในข้อ(1) ถ้าพบว่ามีเสียงดังที่มาจากภายในสำนักงาน
5.3.1 สถาบันจัดให้มีการตรวจวัดมลพิษทางเสียง ในบุคลากรที่มีความเสี่ยงในการปฏิบัติงานในพื้นที่เสียงดัง โดยผู้ตรวจวัด เครื่องมือ เเละวิธีการเป็นไปตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ทั้งนี้ค่าการตรวจวัดไม่เกินค่ามาตรฐาน
- รายงานการตรวจวัดเสียง
5.3.2 การจัดการเสียงดังจากการก่อสร้าง ปรับปรุงอาคารหรืออื่นๆ ในสำนักงาน
ที่ส่งผลต่อพนักงาน
(1) กำหนดมาตรการรองรับเพื่อจัดการเสียงดังที่ เกิดจากการก่อสร้างปรับปรุงอาคาร
(2) ปฏิบัติตามมาตรการที่ได้กำหนดในข้อ(1) ถ้าพบว่ามีเสียงดังที่มาจากภายนอกสำนักงาน แนวทางการกำหนดมาตรการ มีดังนี้
– มีพื้นที่ทำงานสำรองให้กับพนักงาน
– มีการสื่อสารหรือติดป้ายแจ้งเตือน เพื่อการเตรียมความพร้อมและระวังการได้รับอันตราย
5.3.2 สถาบันกำหนดให้ผู้รับเหมาจะต้องส่งแผนการปฏิบัติงานที่มีความเสี่ยงให้แก่สถาบันล่วงหน้า เพื่อที่จะได้ดำเนินการแจ้งเวียนต่อบุคลากรสถาบัน
- คู่มือความปลอดภัยในการทำงานของผู้รับเหมา
-ตัวอย่างเอกสารแผนการปฏิบัติงานของผู้รับเหมา
-ตัวอย่างสื่อในการประชาสัมพันธ์บุคลากรเรื่องเสียงดัง
5.4 ความน่าอยู่
5.4.1 มีการวางแผนจัดการความน่าอยู่ของ สำนักงานโดยจะต้องดำเนินการดังนี้
(1) จัดทำแผนผังของสำนักงานทั้งในตัวอาคารและ นอกอาคาร โดยจะต้องกำหนดพื้นที่ใช้งานอย่างชัดเจน เช่น พื้นที่พักผ่อนหย่อนใจ พื้นที่สีเขียว พื้นที่ส่วนรวมและพื้นที่ทำงาน เป็นต้น สามารถสื่อสารด้วยป้ายหรืออื่นๆ ที่เหมาะสมเพื่อบ่งชี้
(2) มีการกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบอย่าง เหมาะสมทั้งพื้นที่เฉพาะและพื้นที่ทั่วไป ทั้งใน อาคารและนอกอาคาร
(3) มีการกำหนดเวลาในการดูแลรักษาความสะอาด และความเป็นระเบียบเรียบร้อย ทั้งพื้นที่เฉพาะและพื้นที่ทั่วไป ทั้งในอาคารและนอกอาคาร
(4) การกำหนดแผนงานการเพิ่มพื้นที่สีเขียว และคงรักษาไว้ของสำนักงานรวมไปถึงมีการปฏิบัติ จริงตามแผนงาน
(1) แผนผังของสำนักงาน
(2) มีการกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบอย่าง เหมาะสมทั้งพื้นที่เฉพาะและพื้นที่ทั่วไป
(3) มีการกำหนดเวลาในการดูแลรักษาความสะอาด และความเป็นระเบียบเรียบร้อย โดยมีแม่บ้านประจำโซน รายละเอียดตามสัญญาจ้าง
(4) มีการกำหนดแผนงานการเพิ่มพื้นที่สีเขียว
5.4.2 ร้อยละการใช้สอยพื้นที่เป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่สำนักงานกำหนด

5.4.3 ร้อยละการดูแลบำรุงรักษาพื้นที่ต่างๆ เช่น พื้นที่สีเขียว พื้นที่พักผ่อนหย่อนใจ พื้นที่ส่วนกลาง และพื้นที่ทำงาน เป็นต้น
5.4.4 มีการควบคุมสัตว์พาหะนำโรคและดำเนินการได้ตามที่กำหนด
(1) มีการกำหนดแนวทางการป้องกันสัตว์พาหะนำโรคในสำนักงานอย่างเหมาะสม ได้แก่ นกพิราบ หนู แมลงสาบ และอื่นๆ
(2) มีการกำหนดความถี่ในการตรวจสอบร่องรอยสัตว์พาหะนำโรคอย่างน้อยที่สุดเดือนละ ๑ ครั้ง
(3) มีการตรวจสอบร่องรอยตามความถี่ที่ได้กำหนด (เฉพาะตอนกลางวัน)
(4) มีแนวทางที่เหมาะสมกับการจัดการเมื่อพบร่องรอยสัตว์พาหะนำโรค
(5) ไม่พบร่องรอยหรือสัตว์นำโรคในระหว่างการตรวจประเมินของกรมฯ
หมายเหตุ : การควบคุมสัตว์พาหะนำโรค สำนักงานสามารถควบคุมและจัดการได้เอง หรือว่าจ้างหน่วยงานเฉพาะมาดำเนินการแทน
(1) - (5) แนวทางการป้องกันสัตว์พาหะนำโรคในสถาบันและการดำเนินงาน
5.5  การเตรียมพร้อมต่อสภาวะฉุกเฉิน
5.5.1 การอบรมฝึกซ้อมดับเพลิงและอพยพหนีไฟ ตามแผนที่กำหนด
(1) มีการกำหนดแผนการฝึกอบรมและอพยพหนีไฟ
(2) จำนวนคนเข้าอบรมฝึกซ้อมดับเพลิงขั้นต้น จะต้องไม่ต่ำกว่า ร้อยละ 40 ของพนักงานทั้งหมด
(3) พนักงานทุกคนจะต้องเข้าฝึกซ้อมอพยพหนีไฟ อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
(4) มีการอบรมดับเพลิงขั้นต้นตามแผนที่กำหนด พร้อมแสดงหลักฐาน เช่น ใบรับรองการอบรม ภาพถ่าย เป็นต้น
(5) มีการฝึกซ้อมอพยพตามแผนที่กำหนด พร้อมแสดงหลักฐาน เช่น ใบรับรอง ภาพถ่าย เป็นต้น
(6) มีการจุดรวมพลที่สามารถรองรับได้ พร้อมมีป้ายแสดงอย่างชัดเจน
(7) มีการกำหนดเส้นทางหนีไฟ ธงนำทางหนีไฟไปยังจุดรวมพลพร้อมสื่อสารในพื้นที่ปฏิบัติงาน
(8) มีการกำหนดทางออกฉุกเฉิน ทางหนีไฟพร้อมมีป้ายแสดงอย่างชัดเจน
(1) แผนการอพยพหนีไฟ
(1) คู่มือการตอบสนองต่อเหตุฉุกเฉิน
(1) การปฏิบัติตัวเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน
(2)-(8) รายงานการฝึกอบรมการดับเพลิงขั้นต้นและอพยพหนีไฟ
(5) ใบรับรองการผ่านการอบรม
(ุ6) แผนผังจุดรวมพล
(7) (8) แผนผังเส้นทางหนีไฟ
 
5.5.2 มีแผนฉุกเฉินที่เป็นปัจจุบันและเหมาะสม และร้อยละของพนักงานที่เข้าใจแผนฉุกเฉิน (สุ่มสอบถามอย่างน้อย 4 คน)
การสุ่มสัมภาษณ์
5.5.3 ความเพียงพอและการพร้อมใช้งานของอุปกรณ์ระบบดับเพลิงและป้องกันอัคคีภัย และระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้และร้อยละของ พนักงานทราบวิธีการใช้และตรวจสอบอุปกรณ์ ดังกล่าว (สุ่มสอบถามอย่างน้อย 4 คน)
(1) มีการติดตั้งและเตรียมอุปกรณ์ดับเพลิง
– ถังดับเพลิงมีเพียงพอต่อการใช้งาน (กำหนดระยะห่างอย่างน้อย 20 เมตร/ถัง ตามกฎหมาย ติดตั้งสูงจาก พื้นไม่เกิน 150 เซนติเมตร นับจากคันบีบและถ้าเป็นวางกับพื้นที่จะต้องมีฐานรองรับ) พร้อมกับติดป้ายแสดง
– ติดตั้งระบบเครื่องสูบน้ำดับเพลิง (ถ้ามี)
– สายฉีดน้ำดับเพลิงและตู้เก็บสายฉีด (Hose and Hose Station) ถ้ามี
(2) ติดตั้งระบบสัญญาณแจ้งเตือนและต้องพร้อมใช้งาน
– สัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ (พื้นที่ มากกว่า 300 ตารางเมตรหรืออาคารสูงเกิน 2 ชั้นขึ้นไป)
– ติดตั้งตัวดักจับควัน(smoke detector)หรือความร้อน (heat detector)
(3) มีการตรวจสอบข้อ (1)-(2) และหากพบว่าชำรุดจะต้องดำเนินการแจ้งซ่อมและแก้ไข
(4) พนักงานจะต้องเข้าใจถึงวิธีการใช้และตรวจสอบอุปกรณ์ดับเพลิงและสัญญาณแจ้ง เตือนอย่างน้อยร้อยละ 75 จากที่สุ่มสอบถาม
(5) ไม่มีสิ่งกีดขวางอุปกรณ์ดับเพลิง และสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้
5.3.3 แผนผังติดตั้งอุปกรณ์ระบบแจ้งเหตุฉุกเฉิน
- หลักฐานการตรวจสอบอุปกรณ์ดับเพลิง
-รายงานการตรวจสอบระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้